Cuốn Từ điển tiếng Việt mà bạn đọc có trong tay là công trình do một tập thể các nhà khoa học thộc Viện Ngôn ngữ học - cơ quan nghiên cứu ngôn ngữ học hàng đầu của cả nước biên soạn dưới sự chủ biên của cố Giáo sư Hoàng Phê, trên cơ sở gần ba triệu phiếu ngữ cảnh được trích từ các nguồn tài liệu sách báo khác nhau, trong đó có kho tàng ca dao, tục ngữ, thành ngữ Việt Nam, các tác phẩm văn chương từ cổ chí kim, các công trình viết về các lĩnh vực khoa học... Đây là thành quả lao động miệt mài, nghiêm túc, thận trọng trên cơ sở lí thuyết từ điển học hiện đại của thế giới, trong suốt hai mươi năm kể từ khi khởi thảo Đề cương biên soạn (1968-1988). Công trình này còn có sự đóng góp về trí tuệ và công sức lao động vô cùng to lớn của rất nhiều nhà văn hoá, nhà khoa học nổi tiếng trong cả nước khi thảo luận đề cương hoặc trực tiếp tham gia biên soạn (đặc biệt là các thuật ngữ). Công trình được xuất bản lần đầu năm 1988, được sửa chữa, bổ sung, tái bản nhiều lần. Nó đã được đông đảo bạn đọc trong cả nước hoan nghênh ngay từ lần ra mắt đầu tiên. Rất nhiều ý kiến, bài viết đã dành cho cuốn từ điển này những lời ngợi ca, đánh giá cao. Trên thực tế, cuốn Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học đã là nguồn tra cứu, trích dẫn đáng tin cậy của hầu hết các bài viết, sách chuyên khảo, đặc biệt là các luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, khoá luận tốt nghiệp khi phân tích các ý nghĩa của các đơn vị từ ngữ tiếng Việt, là cẩm nang tra cứu không thể thiếu của tất cà những người cầm bút, dù đó là nhà văn, nhà thơ, hay nhà báo, v.v..., kể cả các nhà giáo giảng dạy tiếng Việt. Đây là cuốn từ điển giải thích tiếng Việt có chất lượng và uy tín cao nhất so với bất cứ một cuốn từ điển giải thích tiếng Việt nào khác hiện có trên thị trường sách báo ở Việt Nam.
Chính vì thế, ngay từ lần xuất bản đầu tiên (năm 1988), cuốn Từ điển tiếng Việt của Viện Ngôn ngữ học đã được có Thủ tướng Phạm Văn Đồng viết lời giới thiệu trân trọng. Và cũng chính cuốn từ điển này đã được tặng Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ  năm 2005.
Kể từ lần tái bản gần đây nhất (năm 2006) đến nay cũng đã gần 5 năm. Viện Ngôn ngữ học đã nhận được nhiều ý kiến của bạn đọc xa gần trong cả nước đề nghị tiếp tục tái bản công trình từ điển này. Xuất phát từ nhu cầu thực tế, Viện Ngôn ngữ học đồng ý cho phép Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa tái bản Từ điển tiếng Việt dưới hình thức và khuôn khổ mới.
Nhân dịp cuốn Từ điển tiếng Việt được tái bản, tôi rất vui mừng và xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!
Quyển Từ điển tiếng Việt  này là một công trình biên soạn tập thể của Phòng Từ điển, Viện Ngôn ngữ học thuộc Uỷ ban Khoa học xã hội Việt Nam*. Tham gia công trình, ngoài cán bộ của Phòng, còn có một số cán bộ khoa học của Viện.
Quyển từ điển đã được biên soạn trên cơ sở gần ba triệu phiếu tư liệu của Viện Ngôn ngữ học. Về thực chất, nó chính là quyển từ điển đã được xuất bản tập I (A-C) trước đây dưới tên gọi Từ điển tiếng Việt phổ thông (NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 1975), nhưng phần nào đơn giản hơn, đặc biệt về mặt các thí dụ (không có thí dụ trích dẫn nguyên văn ở các tác phẩm văn học, những thí dụ loại này thật ra chỉ thích hợp với loại từ điển cỡ lớn, nhiều tập). Mặt khác, nó cố gắng phản ánh đầy đủ hơn tình hình phát triển của tiếng Việt hiện đại với một số biến đổi đã hoặc đang diễn ra trong chuẩn từ vựng và chuẩn chính tả. Trong quá trình biên soạn, đã tham khảo các từ điển tiếng Việt xuất bản từ trước đến nay, đặc biệt là những từ điển xuất bản từ sau Cách mạng tháng Tám ở Hà Nộ và Sài Gòn (trước 1975), đồng thời cũng đã tham khảo những công trình nghiên cứu gần đây về ngữ pháp, từ vựng, ngữ nghĩa, chính tả tiếng Việt. Về thuật ngữ khoa học và kĩ thuật, đã sử dụng những tư liệu được chuẩn bị trước kia cho việc biên soạn Từ điển tiếng Việt phổ thông, có tham khảo một số từ điển chuyên ngành của các ngành khoa học, kĩ thuật, văn học, nghệ thuật để sửa chữa và bổ sung.
Việc biên soạn đã được tiến hành thành ba bước:
- Bước sơ thảo do Phạm Hùng Việt, Trần Nghĩa Phương, Nguyễn Văn Khang, Nguyễn Thanh Nga, Lê Kim Chi, Nguyễn Thuý Khanh, Trần Cẩm Vân và Nguyễn Minh Châu đảm nhiệm.
- Bước sửa chữa, chỉnh lí do Nguyễn Ngọc Trâm, Đào Thản, Chu Bích Thu đảm nhiệm, với sự tham gia của Bùi Khắc Việt, Vương Lộc, Hoàng Văn Hành, Hoàng Tuệ và Vũ Ngọc Bảo.
- Bước duyệt chữa lần cuối cùng do Hoàng Phê đảm nhiệm. Giúp cho chủ biên trong công việc này có Đào Thản, Nguyễn Ngọc Trâm, Chu Bích Thu, Bùi Khắc Việt, Phạm Hùng Việt, Nguyễn Văn Khang, Trần Nghĩa Phương và Lê Kim Chi.
Công việc kĩ thuật do Huỳnh Thanh Trà, Bùi Thị Nga, Trần Liên Minh và Nguyễn Thu Lâm đảm nhiệm.
Giúp cho tập thể biên soạn trong việc làm tư liệu có Nguyễn Kim Loan, Đào Như Lý, Mai Xuân Huy, Phan Tường Vân và Hoàng Thị Đậu.
Trong quá trình biên soạn quyển từ điển này, chúng tôi đã được sự ủng hộ đầy nhiệt tình của nhiều viện nghiên cứu, trường đại học và cơ quan văn hoá. Nhiều nhà khoa học các ngành, nhiều nhà hoạt động văn hoá - nghệ thuật, nhiều nhà nghiên cứu ngôn ngữ học trong và ngoài Viện Ngôn ngữ học đã tận tình giúp đỡ chúng tôi trong việc định nghĩa một số từ ngữ chuyên môn các ngành và một số từ ngữ phương ngữ, cũng như đã giúp chúng tôi đọc một số trang bản thảo và góp ý cho nhiều ý kiến quý báu. Những sự ủng hộ và giúp đỡ nói trên đã có tác dụng lớn đối với việc nâng cao chất lượng biên soạn của quyển từ điển. Chúng tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành.
Quyển từ điển này không tránh khỏi còn nhiều sai sót. Chúng tôi mong sẽ nhận được nhiều ý kiến nhận xét, phê bình, và xin trân trọng cả