Sách ghi lại lịch sử và tri thức nhân loại nhưng để đạt đến bước phát triển đột phá trong xã hội, những tri thức ấy phải được truyền bá rộng rãi. Sách thời trước đắt, hiếm và thường chỉ dành cho giới quý tộc, học giả, tu sĩ nhưng công nghệ in cùng sản xuất hàng loạt đã đem tri thức tới mọi tầng lớp.
Phát minh về công nghệ in ép của Johann Gutenberg đã giúp thế giới có thể sản xuất sách với số lượng lớn, rẻ và nhanh chóng. Đây là điều dường như “bất khả thi” thời điểm bấy giờ, tạo ra một bước ngoặt lớn trong ngành xuất bản sách.
Trước Gutenberg, người Trung Quốc cũng đã phát minh ra phương pháp in mộc bản. Với cách làm này, người thợ khắc các nét chữ, hình vẽ lên một tấm gỗ. Phần có chữ sẽ nổi lên cao, phần không chữ được khoét lõm xuống. Khi in, người thợ phủ một lớp mực mỏng trên bề mặt tấm gỗ, sau đó đặt tờ giấy lên và dùng một thanh gỗ đã mài nhẵn gạt nhẹ phía trên tờ giấy.
Tuy nhiên, cách in này không thể dùng để in những cuốn sách dày bởi sẽ cần một đội ngũ thợ khéo tay, lành nghề, tiêu tốn nhiều thời gian và chi phí. Đối với những quyển sách không thể sao chép bằng kỹ thuật in mộc bản, người ta sẽ chép tay chúng cẩn thận. Cả hai cách làm nói trên đều tốn rất nhiều công sức.
Nhà sưu tầm sách Dư Thanh Khiêm tại chương trình ở đường sách TP.HCM.
Điều khiến Gutenberg trở nên khác biệt so với phương pháp in mộc bản của Châu Á đó là việc ông dùng khuôn đồng thay cho khuôn gỗ và sáng tạo ra loại mực riêng của mình. Sau khi thay đổi chất liệu ông sáng chế thành công một cỗ máy có thể cơ khí hóa việc chuyển mực in từ chữ rời kim loại sang giấy. Gutenberg đã phát triển một máy in hoàn toàn phù hợp cho việc in ấn, mang lại hiệu quả hơn nhiều so với khi thực hiện công việc bằng tay như trước đó.
Lần đầu tiên trong lịch sử, sách có thể được sản xuất hàng loạt, với chi phí chỉ bằng một phần rất nhỏ so với các phương pháp in thông thường. Cùng sự phát minh ra in ấn, ngành sách theo đà phát triển, kiến thức được truyền bá khắp thế giới, tới mọi tầng lớp. Nó đã thực sự tạo ra một cuộc cách mạng tri thức vào thời điểm đó.
Cuối những năm 1990 tới nay, sách điện tử ra đời đánh dấu một bước ngoặt mới. Các thiết bị đọc điện tử có thể chứa sách tương đương cả một thư viện.
Nhiều người tin rằng khi sách điện tử được phát triển hơn nữa, chúng sẽ thách thức sự tồn tại của sách giấy. Tuy nhiên cũng nhiều ý kiến cho rằng sách giấy vẫn sẽ luôn giữ vững giá trị của nó, là một phát minh văn hoá vĩ đại không thể lụi tàn.
Bên cạnh việc không ngừng tìm kiếm những cuốn sách hay phục vụ nhu cầu phát triển của bản thân, am hiểu về sách và lịch sử của sách giúp ta thêm trân quý những kho tri thức được tích luỹ từ ngàn đời
(Theo Nhà sưu tầm sách Dư Thanh Khiêm, bài đăng trên báo Zingnews.vn)
----------------
Sàn sách trực tuyến quốc gia Book365.vn nơi quý bạn được mua sách trực tiếp từ gần 100 nhà xuất bản, đơn vị phát hành không lo sách lậu.
Book365.vn “Sách cho mọi nhà”.
