Tháng 1/2021 

Kính thưa đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo 35,

Kính thưa đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó trưởng Ban Chỉ đạo 35,

Kính thưa các đồng chí,

Tôi cơ bản nhất trí với báo cáo tổng kết do đồng chí Bùi Trường Giang trình bày, và xin phát biểu làm rõ thêm một số nội dung về quản lý nhà nước của Bộ Thông tin và Truyền thông.

Khoảng 75% số tin bài xấu độc được gỡ bỏ khỏi không gian mạng là do các lực lượng thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông thực hiện. Và trên 30% lượng tin pha loãng không gian mạng là do Bộ Thông tin và Truyền thông đẩy ra. Số lượng tin bài xấu độc gỡ bỏ trong năm 2020 lớn hơn những năm trước đó cộng lại. Tỷ lệ tin xấu độc từ trên 30% về dưới 10%, riêng đối với các đồng chí lãnh đạo chủ chốt thì dưới 3%. Trong năm 2020, khoảng 20.000 tin bài, video xấu độc đã được gỡ bỏ khỏi Facebook và Youtube, gấp 4-5 lần năm 2019, và gấp 30 lần năm 2017-2018. Chưa bao giờ công việc gỡ bỏ tin xấu độc, dọn rác rên không gian mạng, được chỉ đạo thống nhất, hiệp đồng các lực lượng và làm tốt như năm 2020, góp phần nâng cao niềm tin của dân vào Đảng, góp phần cho thành công của đại hội Đảng các cấp. Đó là do trong năm qua, chúng ta đã có một số đổi mới trong việc thực hiện các nhiệm vụ của BCĐ 35.

1)- Hệ thống giám sát thực thi việc chặn lọc, tắt sóng đã đưa vào hoạt động và do vậy, các nhà mạng đã thực thi nghiêm các yêu cầu của Bộ Thông tin và Truyền thông. Trước đây không có giám sát thực thi, khi một yêu cầu của cơ quan quản lý được đưa ra thì người làm người không, thời gian thì nhanh chậm khác nhau. Hiện nay, cắt mở toàn bộ Facebook, Youtube hoặc cục bộ, các nhà mạng thực hiện chỉ dưới 10’, ngắt hệ thống máy chủ thì dưới 5’.

2)- Các nhà mạng đã triển khai xong công nghệ chặn lọc sâu và kết quả là đã chặn được các trang web một cách triệt để. Các nhà mạng đã bắt đầu nhận thức việc mình là doanh nghiệp hạ tầng, cung cấp dịch vụ cho hàng chục triệu người dân thì phải có trách nhiệm đầu tư công nghệ để đảm bảo nền tảng sạch.

3)- Các thông tin xấu độc thì chủ yếu là trên các nền tảng xuyên biên giới. Các nền tảng Việt Nam thì tuân thủ pháp luật tốt. Các nền tảng xuyên biên giới thì tuân thủ rất kém, thường là chỉ đáp ứng khoảng 10%. Từ trước đến nay, chúng ta chưa thực hiện các biện pháp kỹ thuật đối với các nền tảng vi phạm luật pháp. Năm 2020, lần đầu tiên, và cũng là nước đầu tiên trên thế giới, chúng ta đã thực hiện các biện pháp kỹ thuật mạnh tay để yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới thực thi pháp luật, và kết quả là tỷ lệ tuân thủ đã đạt 90-95%. Kết quả này cũng đóng góp vào việc làm sạch không gian mạng thời gian vừa qua, nhất là khi diễn ra Đại hội Đảng các cấp.

4)- Sự chống phá của kẻ địch thường nhắm vào cá nhân các đồng chí lãnh đạo. Từ năm 2020, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức rà quét phát hiện và gỡ bỏ các trang web giả mạo, thông tin xấu độc về các đồng chí lãnh đạo chủ chốt; các đồng chí Bộ Chính trị, Ban Bí thư; các đồng chí ủy viên Trung ương; và các đồng chí qui hoạch. Làm sâu đến từng cá nhân. Những tháng gần đây là trực 24/7. Phối hợp các lực lượng, dùng các biện pháp kỹ thuật, yêu cầu các nền tảng thực thi pháp luật, và kết quả là thông tin trên mạng về các đồng chí lãnh đạo, các đồng chí Trung ương đã lành mạnh lên nhiều. Trước đây, thông tin xấu độc về các đồng chí lãnh đạo, các đồng chí Trung ương nhiều đã gây sự nghi ngờ, suy diễn về mâu thuẫn nội bộ. Các đồng chí lãnh đạo, các đồng chí Trung ương nay đã yên tâm hơn vì đã có tổ chức bảo vệ mình trên không gian mạng.

5)- Trên không gian mạng thì công cụ quan trọng nhất là công nghệ. Không có công nghệ thì chúng ta không giám sát được 200-300 triệu tin bài trong một ngày. Không có công nghệ thì chúng ta cũng không thể chủ động gỡ bỏ thông tin xấu độc, mà chỉ còn một cách là yêu cầu nhà cung cấp. Bộ Thông tin và Truyền thông đã nâng cấp năng lực xử lý của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia từ 100 triệu tin bài/ngày lên 300 triệu tin bài/ngày. Lực lượng chuyên môn của Trung tâm này cũng đã chủ động xử lý được tin bài xấu độc tương đương với số tin bài mà các nền tảng xuyên biên giới gỡ bỏ theo yêu cầu của cơ quan quản lý. Ngoài ta, số lượng robot mạng của Bộ có thể đẩy lên 300-400 tin bài tốt/ngày để pha loãng thông tin xấu độc.

6)- Sự chỉ đạo thống nhất, đồng bộ của Ban Chỉ đạo 35, phối hợp kịp thời, nhịp nhàng, ngày một nhuần nhuyễn hơn của 3 lực lượng chủ lực là Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Bộ Thông tin và Truyền thông đã góp phần quan trọng để hoàn thành các nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo. Đảng, Nhà nước phải đầu tư nhiều hơn nữa cho 3 lực lượng này, đặc biệt là về công nghệ và nhân lực. 

Về định hướng năm 2021 và các năm tiếp theo.

1)- Hoàn thiện thể chế quản lý không gian mạng. Một số Luật, nghị định, thông tư phải sửa đổi, có cái thuận là chúng ta có thể tham khảo các luật về dịch vụ và thị trường số của Châu Âu, theo hướng là định nghĩa rõ các hành vi vi phạm, mức phạt lớn mang tính răn đe (Châu Âu phạt đến 6%, 10% doanh thu toàn cầu của nền tảng xuyên biên giới, tức là mức phạt đến hàng tỷ $). Hiện nay, cuộc sống vào không gian mạng nhanh hơn khá nhiều so với hệ thống luật pháp. Nhiệm kỳ tới, cần dành nhiều sự quan tâm hơn cho hoàn thiện thể chế trên không gian mạng, trong đó có cả các cơ chế của Đảng trong việc làm lành mạnh không gian mạng, thí dụ vừa qua Ban Tuyên giáo đã yêu cầu các cơ quan của Đảng không hợp tác với các nền tảng chưa tuân thủ các yêu cầu về an toàn thông tin của cơ quan quản lý. Không gian mạng ngày nay ảnh hưởng đến nhận thức người dân ngày một nhiều hơn so với không gian báo chí.

2)- Duy trì sự thống nhất cao từ cấp cao của Đảng, Nhà nước đến các lực lượng thực thi, về việc xử lý nghiêm minh các vi phạm luật pháp, dù là doanh nghiệp trong nước hay nước ngoài. Kết hợp tổng thể các biện pháp về pháp luật, kinh tế, kỹ thuật và ngoại giao. Ban Chỉ đạo chính là cơ quan thực hiện việc đồng thuận, thống nhất này. Chỉ có đồng thuận từ trên xuống dưới thì các cơ quan thực thi mới dám làm mạnh tay.

3)- Nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp viễn thông nền tảng Việt Nam. Các nền tảng xuyên biên giới khi vào Việt Nam thì phải chạy trên hạ tầng viễn thông của nhà mạng Việt Nam, do vậy, nhà mạng Việt Nam có toàn quyền đổi với các nền tảng xuyên biên giới. Nhà mạng cũng có nhiều nguồn lực, về tài chính, công nghệ, kỹ thuật và nhân lực để ảnh hưởng quyết định đến các nền tảng xuyên hiên giới. Và quan hệ này là giữa các doanh nghiệp, nên có sự linh hoạt hơn, không phải là quan hệ 2 quốc gia. Ban Bí thư đã có chỉ thị về trách nhiệm của doanh nghiệp nền tảng, năm 2021, chúng ta phải làm rõ trách nhiệm này để các nhà mạng Việt Nam thực thi. 

4)- Tiếp tục đầu tư công nghệ, nhân lực cho 3 lực lượng nòng cốt. Đề nghị Ban Chỉ đạo có văn bản gửi Chính phủ về việc đầu tư tăng cường cho các lực lượng này. Vì cuộc đấu tranh này rất có liên quan đến công nghệ, đến đầu tư. Hiện nay, lực lượng của Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ bằng 1/3-1/5 của Quốc phòng và Công an. Cần được quan tâm hơn.

5)- Nâng cao chất lượng các bài viết phản biện và cách thức thể hiện phải phù hợp với không gian mạng. Nên có một số bài gốc tốt, sau đó từ bài gốc này để viết các tin bài ngắn, một bài gốc có thể sinh ra hàng ngàn tin bài ngắn, sau đó mới lan tỏa tin bài ngắn này đi. Người lan tỏa có thể, và nhiều khi không nên là người viết. Mỗi ngày, người dân viết hàng trăm triệu tin bài, nhiều tin bài rất hay, rất hợp với môi trường không gian mạng, rất dễ đọc, dễ ngấm, thì chúng ta có công cụ rà quét, phát hiện các bài này, sửa sang lại một chút nếu cần rồi lan toả đi thì sẽ rất hiệu quả. Vậy là thay vì viết thì tìm kiếm, chọn lọc, biên tập lại, bằng cách này chúng ta sẽ có hàng triệu người viết. Việc lan toả thì chúng ta đang khá mạnh, cả về người và robot mạng. Ngoài ra, cũng nên có một số KOL chính danh, viết bài bảo vệ nền tảng của Đảng, ngôn ngữ sắc bén, dễ hiểu, phù hợp với cư dân mạng.

BCĐ 35 sẽ thực hiện nhiệm vụ tốt hơn, và tốt hơn rất nhiều nếu đất nước ta đổi mới, phát triển, nhân dân ấm no, hạnh phúc, đảng ta trong sạch, vững mạnh. Như vậy có nghĩa là, nền tảng của công tác bảo vệ nền tảng là đất nước phát triển.

Nhân dịp năm mới, xin kính chúc sức khỏe đồng chí Võ Văn Thưởng, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng và các đồng chí dự Hội nghị. Chúc một năm mới nhiều thành công sẽ đến với tất cả chúng ta và đất nước chúng ta.

Xin trân trọng cảm ơn!