14/9/2021

Kính thưa Thủ tướng Chính phủ,

Kính thưa các đồng chí,

1)- Chúng ta có tới trên 800 cơ quan báo chí. Nhưng khoảng 5-10% trong số này có ảnh hưởng tới 80% truyền thông nước nhà. Trong Qui hoạch báo chí mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt có yêu cầu xây dựng 6 cơ quan báo chí chủ lực, trong đó có TTX Việt Nam. Trong năm nay là phải xong Đề án và trình Thủ tướng ký. Bộ Thông tin và Truyền thông đang hướng dẫn tích cực TTX hoàn thành đề án này. 

2)- Một số điểm lớn trong Đề án xây dựng TTX Việt Nam thành cơ quan báo chí chủ lực là: 1- Xây dựng TTX thực sự là hãng thông tấn quốc gia, là ngân hàng thông tin nguồn của Việt Nam, tài sản, tài nguyên lớn nhất của TTX là tin nguồn, ảnh nguồn và cần phát huy hiệu quả hơn nữa các tài sản này; 2- Thực hiện chuyển đổi số mạnh mẽ trong mọi hoạt động của TTX, đặc biệt là áp dụng các công nghệ số để đổi mới quản lý, mô hình hoạt động, cách thức làm báo theo hướng đa phương tiện, xây dựng TTX thực sự là cơ quan thông tấn quốc gia trên không gian mạng để dân mạng tìm đến TTX như là thông tin nguồn tạo ra niềm tin trên mạng; 3- Nhà nước tập trung đầu tư cho các cơ quanBC chủ lực, trong đó có TTX, để TTX thực sự trở thành hãng thông tấn quốc gia; 4- Tập trung vào thế mạnh của TTX là các tài liệu chuyên đề, chuyên sâu cho lãnh đạo và các cơ quan nghiên cứu, có các báo cáo phân tích như TC2; 5- TTX có thể làm các sản phẩm chuyên đề cho các lĩnh vực, các ngành, như Y tế, Giáo dục, Nông nghiệp, Công nghiệp, Công nghệ số, v.v... cái này sẽ góp phần cho phát triển đất nước. 6- TTX cũng có thể sản xuất các sản phẩm thông tin phù hợp cung cấp cho thị trường, có thể là cho các phân đoạn cao, để tạo thêm nguồn thu cho TTX, đạt mức 20-30%, thông qua đây cũng là để lan tỏa thương hiệu của TTX Việt Nam với xã hội Việt Nam, coi đây không phải hoạt động kinh tế thuần tuý mà là phổ biến tri thức, tin tức để trở thành đầu vào cho phát triển kinh tế - xã hội đất nước; 7- Đào tạo cán bộ đáp ứng tình hình mới, nhất là với sự xuất hiện của truyền thông xã hội, khi mà báo chí phải chuyển đổi từ đưa tin ai, ở đâu, làm gì, khi nào sang báo chí phân tích nhiều hơn, sâu hơn, chuyên gia hơn và giải pháp nhiều hơn; 8- Về mô hình TTX, TGĐ TTX có thể không là TBT, mà sẽ có nhiều TBT, nhiều cơ quan báo chí trong TTX, mỗi cơ quan báo chí trong TTX sẽ có TBT riêng, TTX có thể không tự chủ nhưng cơ quan báo chí trong TTX có thể tự chủ; 9- TTX là cơ quan báo chí có tính đặc thù vì vậy nên có một số cơ chế đặc thù, trong đó có cơ chế tài chính như đề xuất của TTX.

3)- Về vấn đề chung của các cơ quanBC. Một số cơ quan báo chí lớn đã tự chủ tài chính, thí dụ như VTV thì nguồn thu dựa trên quảng cáo là chính, nhưng gần đây trên 50% nguồn thu quảng cáo đã rơi vào tay các nền tảng xuyên biên giới, nên gặp nhiều khó khăn. Trong khi các cơ quan báo chí nhỏ, nhất là ở cấp tỉnh, thì vẫn nhận được đặt hàng từ nhà nước tới 70-80%. Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị Chính phủ vẫn nên có đặt hàng đạt mức 10-20% nguồn thu cho các cơ quan báo chí này. Nếu không thì các cơ quanBC lớn sẽ hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường, và lâu dài có thể bị thị trường hoá, hợp tác liên kết nhiều với tư nhân thì sẽ bị tư nhân hoá. Đề nghị Thủ tướng Chính phủ đồng ý đề xuất Chính phủ tăng 20% đặt hàng cho TTX các tin bài thuộc nội dung chính trị, thiết yếu. Về chủ trương thì đã có quyết định của Thủ tướng từ đầu năm 2021, bây giờ là cách thực hiện. 

4)- Về truyền dẫn phát sóng, Bộ Thông tin và Truyền thông đang rà soát lại giá dịch vụ viễn thông cho các cơ quan báo chí để có chính sách phù hợp, trên tinh thần là hỗ trợ tối đa báo chí cách mạng. TTX cũng chú ý đưa các hoạt động của mình nên các nền tảng Việt Nam, mạng xã hội Việt Nam, OTT Việt Nam. Các nền tảng này chính là hạ tầng truyền dẫn phát sóng Việt Nam trên môi trường số. Về định mức kinh tế-kỹ thuật cho lĩnh vực báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông đang cho làm lại các định mức này theo hướng phù hợp với giá thị trường và sẽ ban hành lại trong năm nay, đó là 2 thông tư 03 và 09. 

5)- Để TTX phát triển mạnh mẽ, đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao thêm nhiều việc mới, việc khó, yêu cầu cao hơn, tạo ra thách thức để TTX phát triển. Thí dụ như yêu cầu của Thủ tướng về phân tích nhiều hơn, sâu hơn, đa chiều hơn, chuyên gia hơn và giải pháp nhiều hơn, tìm ra cái gì đứng sau cả núi thông tin hàng ngày. Hay là yêu cầu tạo đồng thuận xã hội cho những chính sách mới mang tính đột phá. Vì cách tốt nhất để tạo ra phát triển là những thách thức mới. Những yêu cầu mới, cũng như những cơ chế mới sẽ được thể hiện trong Đề án xây dựng TTX thành cơ quan báo chí chủ lực mà Thủ tướng sẽ phê duyệt trong năm nay.

Phòng chống dịch đang là nhiệm vụ hàng đầu của đất nước, TTX và các cơ quanBC sẽ tập trung nhiều hơn các nguồn lực cho việc tuyên truyền này. Vừa qua TTX và các cơ quan báo chí nói chung mới tập trung đưa tin, gần đây bắt đầu chuyển hướng hướng dẫn phòng chống dịch, làm các phóng sự, phim tài liệu, các bài viết chuyên sâu, tiếp theo sẽ là phân tích nhiều hơn, theo chỉ đạo của Thủ tướng. Chiều nay, Tiểu ban TT sẽ họp hội ý, sẽ bàn vấn đề phân tích nhiều hơn, mang tính chuyên gia nhiều hơn, kể nhiều hơn các câu chuyện thực tế. Cũng xin thay mặt anh em báo chí, tôi xin nhận lỗi với Thủ tướng Chính phủ là chưa chuyển đổi kịp theo hướng phân tích nhiều hơn, chưa phân tích sâu, chưa tổ chức nhiều các chuyên đề về các chủ trương mới của Đảng và Chính phủ. Anh em báo chí khi mà nhận thức được, nhận thức đúng các yêu cầu mới của lãnh đạo thì sẽ làm được.