Tháng 01/2020
Chúng ta nên phát triển hài hòa các thành phần kinh tế, các loại hình doanh nghiệp, mỗi loại hình có sức mạnh riêng, có vai trò riêng.
Về doanh nghiệp nhà nước, nếu chỉ nhấn mục tiêu hiệu quả kinh tế thì có lẽ không cần duy trì. doanh nghiệp nhà nước có một chức năng rất quan trọng là đi đầu trong thực hiện chiến lược quốc gia. Là cái mà gần đây chúng ta ít nhắc đến.
Vấn đề lớn nhất hiện nay của doanh nghiệp nhà nước là vấn đề quản trị và cơ chế quản lý, hơn là vấn đề sở hữu. Về quản trị thì doanh nghiệp nhà nước tự làm được thông qua tư vấn để đưa các chuẩn mực quản trị QT vào doanh nghiệp nhà nước. Vấn đề cơ chế quản lý thì phải là nhà nước.
Đi đều chân. 4 loại đồng hành: doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, hợp tác xã, FDI. Mỗi loại đều có sức mạnh, sứ mạng riêng, không thay thế được. Có những loại thuộc bản chất chế độ. Vấn đề là phân vai cho đúng sức mạnh từng loại.
Chức năng của doanh nghiệp nhà nước. Chiến lược quốc gia: doanh nghiệp nhà nước phải đi đầu trong chiến lược quốc gia. An ninh quốc phòng: Thuê doanh nghiệp làm sản phẩm an ninh quốc phòng cũng được, như các nước tư bản làm. Dịch vụ công: Cái này thuê ngoài cũng tốt. Việc lỗ, không ai làm: Nhà nước bù lỗ thành lãi và để doanh nghiệp làm là được.
Nếu chỉ vì mục tiêu hiệu quả kinh tế thì không cần doanh nghiệp nhà nước. Tư nhân làm tốt hơn nhà nước nếu là lĩnh vực đã được thị trường, tốt hơn về mặt hiệu quả.
Công thức cho doanh nghiệp nhà nước. Thực hiện chiến lược quốc gia nhưng cơ chế vận hành như tư nhân. Thí dụ, Viettel được hưởng 18% lợi nhuận trước lương để làm quĩ lương. Nó giống như người lao động sở hữu 18% công ty. Nhà nước góp vốn, người lao động góp sức, rồi kết quả chia nhau. Làm ra nhiều hưởng nhiều, kích thích người lao động. Tỷ lệ 18% hay bao nhiêu thì do từng loại ngành nghề, thị trường lao động, qui mô doanh nghiệp. Có thể điều chỉnh.
đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp nhà nước. Cho phép lập quĩ đầu tư mạo hiểm. Đầu tư nhiều dự án, nhiều doanh nghiệp Startups, nhưng khi đánh giá doanh nghiệp thì toàn quĩ, không đánh giá từng dự án.
Đánh giá doanh nghiệp nói chung. Đánh giá tổng thể, không đánh giá từng dự án đầu tư, trừ trường hợp sai pháp luật thì xử lý.
Phân vai Chính phủ, Ủy ban, Hội đồng thành viên, Ban Điều hành. Ban Điều hành thì kế hoạch, làm đúng pháp luật. Hội đồng thành viên thì hiệu quả, đúng chiến lược. Ủy ban thì quản lý vốn thì đảm bảo hiệu quả vốn. Chính phủ thì chiến lược và nhân sự cấp cao.