Tháng 6/2021

Kính thưa Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, các đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ,

Kính thưa các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng

Kính thưa các đồng chí,

Tại Hội nghị Sơ kết 6 tháng đầu năm 2021, tôi xin phép phát biểu một số ý sau.

1- Bất kỳ tai họa nào cũng tạo ra cơ hội. Các bộ, ngành và địa phương cần tận dụng cơ hội Covid để đẩy nhanh chuyển đổi số, đưa nhanh các hoạt động lên môi trường mạng. Nếu để qua Covid là chúng ta mất cơ hội. Vì một tháng Covid mà chuyển đổi số thì bằng 1 năm, thậm chí nhiều năm chuyển đổi số. Ngày 29/6/2021, Bộ Thông tin và Truyền thông đã có Công văn gửi các bộ, ngành và địa phương và chỉ ra rất rõ, chính phủ điện tử và chính phủ số thì cần cung cấp dịch vụ gì, trên hạ tầng gì, nền tảng gì, dữ liệu gì, ứng dụng cơ bản gì, chỉ tiêu gì và bao giờ phải xong. Đề nghị các bộ, ngành và địa phương coi đây như chương trình của chính phủ điện tử và chuyển đổi số. Trong tháng 7/2021, Thủ tướng Chính phủ sẽ có Chỉ thị về các nền tảng chuyển đổi số cơ bản cho từng lĩnh vực và coi đây như là chương trình cụ thể về chuyển đổi số quốc gia.

2- Cải thiện môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh, thủ tục hành chính thì đầu tiên là 100% dịch vụ công phải lên trực tuyến mức độ 4 (hiện nay mức độ 3 và 4 của các bộ, ngành và địa phương đã đạt 61%), và ít nhất 30% hồ sơ phải được giải quyết trực tuyến, hiện nay tỷ lệ này đang là 25%. Các bộ, ngành và địa phương phải đạt mục tiêu này trong năm 2021.

3- Đơn giản hoá thủ tục hành chính thì không chỉ là cắt giảm thủ tục mà kết quả cuối cùng phải là giảm thời gian làm các thủ tục hành chính, dịch vụ công. Bởi vậy, các bộ, ngành và địa phương cần đo đạc và công bố xem thời gian làm thủ tục có giảm không.

4- Trong một thế giới biến động nhanh, khó dự đoán, dịch bệnh mang tính toàn cầu thì thì nền kinh tế phải có tính linh hoạt và có sức chống chịu cao. Đó là kinh tế số, mà thương mại điện tử là yếu tố quan trọng để phát triển kinh tế số. Các địa phương cần đẩy mạnh các sàn thương mại điện tử, nhất là sàn nông sản Việt Nam, như Postmart và Vỏ sò. Vụ vải Bắc Giang vừa qua, 5% sản lượng vải, tức là 9.000 tấn vải được tiêu thụ qua sàn, năm ngoái là gần như bằng 0. Các sàn này 5-6 năm qua chỉ có 100 nghìn lượt khách hàng vào ra mỗi tháng thì qua vụ vải năm nay đã tăng lên 10 triệu. Chứng tỏ tiềm năng rất lớn. Các địa phương cần đưa các nông sản khác nhanh chóng lên sàn. Đây là cách tốt nhất để giúp cho nền kinh tế có sức chống chịu tốt hơn.

5- Về phòng chống dịch. Nếu các tỉnh thành áp dụng triệt để công nghệ để truy vết nhanh, chính xác thì không phải phong tỏa diện rộng, không phải cách ly nhiều người. Phong tỏa diện hẹp thì người dân thực thi nghiêm. Phong tỏa diện hẹp thì thành phố vẫn có thể hoạt động bình thường. Theo cách truyền thống thì không thể truy vết chính xác, vì không ai có thể nhớ nổi 14 ngày qua đã đi những đâu, tiếp xúc gần những ai. Và vì vậy để bắt nhầm hơn bỏ sót, chúng ta buộc phải phong tỏa diện rộng, nhưng người dân thực thi thì không nghiêm mà xã hội thì ngưng trệ, mỗi ngày thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng, người dân thì rất khó khăn. 

Đã đến lúc phải kết hợp hệ thống chính trị, chính quyền với công nghệ thì mới có thể kiểm soát được dịch bệnh. Công nghệ sẽ giúp cho việc phòng, chống dịch thông minh hơn, đỡ tốn công sức hơn, đỡ tốn kém hơn và hiệu quả hơn. Chỉ dùng sức người thì không còn khả thi nữa. Giải pháp thì vẫn là: Xét nghiệm nhanh và chủ động; Truy vết nhanh và chính xác; Khoanh vùng, cách ly số ít nhưng nghiêm túc; Tiêm vắc xin đại trà. Và tất cả các khâu này đều đã có công nghệ số để hỗ trợ. Công nghệ thì dùng nền tảng, một nền tảng quốc gia dùng chung cho cả 63 tỉnh, thành, các địa phương không phải đầu tư. Dữ liệu thì tập trung và liên thông các tỉnh, thành và do vậy, truy vết được liên tỉnh. Tất cả những công nghệ này đã sẵn sàng ở Trung tâm công nghệ phòng, chống Covid đang đặt tại Bộ Thông tin và Truyền thông, đang hỗ trợ rất tích cực các tỉnh có dịch, các tỉnh chưa có dịch thì rất nên tiếp cận, bắt đầu sử dụng để sẵn sàng phòng dịch.

6- Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển chính phủ điện tử hướng tới chính phủ số. Mục tiêu chủ yếu của chính phủ điện tử là đưa dịch vụ công lên trực tuyến. Tức là số hoá các qui trình của quyền, số hoá theo chiều dọc. Còn mục tiêu chủ yếu của chính phủ số là các dịch vụ số mới. Để làm được việc này thì toàn bộ hoạt động của chính phủ, chính quyền các cấp phải được chuyển lên môi trường số và sau đó là thay đổi cách chính quyền vận hành. Tức là số hoá theo chiều ngang. Một ví dụ là toàn bộ dữ liệu kinh tế - xã hội của Trung ương và các địa phương được số hoá, được sinh ra tự động và đổ vào một kho dữ liệu. Khi Thủ tướng Chính phủ cần một thông tin hay một báo cáo chuyên sâu thì Văn phòng Chính phủ sẽ là người dùng phần mềm phân tích dữ liệu để cung cấp thông tin chứ không phải theo cách truyền thống là lệnh cho các bộ, ngành, các địa phương làm báo cáo rồi gửi về để Văn phòng Chính phủ tổng hợp. Cách truyền thống này vừa chậm, vừa tốn sức, số liệu lại có thể không chính xác. Ngoài ra, nếu có được cơ sở dữ liệu kinh tế - xã hội của các bộ, ngành và địa phương thì Chính phủ có thể giám sát online và vì vậy có thể phân cấp, ủy quyền nhiều hơn cho các địa phương. 

Xin trân trọng cảm ơn!